Tip 1: Zet de voordelen en nadelen op een rijtje
Voor elk medicijn geldt dat de voordelen groter moeten zijn dan de nadelen. De volgende vragen kunnen je helpen deze balans op te maken. Beantwoord de vragen eerst zelf, bespreek ze met je naasten en stel ze erna aan je behandelaar, dan kun je de antwoorden vergelijken.
Tip 2: praat erover met je omgeving
Het is niet altijd makkelijk om met anderen te praten over medicijnen. Toch is het belangrijk. Mensen die dichtbij je staan weten heel goed hoe het met je ging zonder medicatie. En hoe het nu gaat mét. Probeer dus duidelijk te krijgen wat je partner, kinderen, familie en vrienden ervan vinden: zouden die ook willen dat je gaat afbouwen? Vraag ze ook waarom ze dat zouden willen. Of je nu stopt of doorgaat met antipsychotica: je hebt hun steun nodig. Je naasten kunnen je ook helpen met in de gaten houden hoe het afbouwen gaat, of erop letten op dat je niet opnieuw een psychose krijgt.
Tip 3: weet feiten en fabels van elkaar te onderscheiden
Zorg dat je goed weet hoe antipsychotica werken en wat de voor- en nadelen ervan zijn. Stel al je vragen aan je behandelaar. Informeer bij patiëntenverenigingen, bijvoorbeeld Anoiksis. Of kijk verder op deze site of www.psychosenet.nl
Onthoud: er zijn veel goede redenen om te stoppen met antipsychotica, maar ook veel goede redenen om antipsychotica wél te gebruiken.
Tip 4: stop met antipsychotica om de goede redenen
De keuze om antipsychotica af te bouwen is een keuze die je samen met je behandelaar en naasten maakt. Hierbij weeg je de voor- en nadelen van de behandeling samen af. De een vindt het heel belangrijk om geen psychose meer te krijgen, de ander wil liever geen bijwerkingen ervaren. Het gaat erom hoe de balans tussen voor- en nadelen voor jou uitpakt. Alleen als voor jou de nadelen groter zijn dan de voordelen, dán heb je een goede reden om te stoppen.
Tip 5: weet wat je kan verwachten
Als je het antipsychoticum wil afbouwen, moet je daarover altijd met je behandelaar overleggen. De behandelaar zal je vertellen wat je kunt verwachten. Stoppen kan klachten geven, al is dat lang niet altijd zo.
Tip 6: kies het goede moment
Het is niet verstandig om met antipsychotica te stoppen in een stressvolle periode, dus als er weinig stabiliteit is in je leven. Denk bijvoorbeeld aan een verhuizing, relatieproblemen, stress op het werk, of grote financiële zorgen. Probeer dan eerst in rustiger vaarwater te komen voordat je aan afbouwen begint. Ook is het niet verstandig om af te bouwen als je nog veel last van klachten hebt. Stoppen kan dan je klachten verergeren.
Tip 7: maak een goed afbouwplan
Maak in overleg met je omgeving en je behandelaar een afbouwplan. Zo’n plan is persoonlijk – voor de een zijn andere dingen belangrijk dan voor de ander. In een afbouwplan spreek je af hoe lang je over het afbouwen doet en in welke stappen je de dosering vermindert. Neem daar de tijd voor. Bespreek vóór je met afbouwen begint met je behandelaar wat je doet als de klachten toch weer terugkomen. Ook dat is onderdeel van je afbouwplan.
Tip 8: maak een terugvalpreventieplan
Naast een afbouwplan hoort het maken van een terugvalpreventieplan ook bij een goede voorbereiding van het afbouwen. In een terugvalpreventieplan beschrijf je hoe je je voelt als je in balans bent en wat je kunt doen om in balans te blijven. Ook beschrijf je hoe je je voelt als je vroege symptomen krijgt, wat je dan kunt doen, wat anderen kunnen doen en wanneer je aan de bel moet trekken. Je kunt hier een voorbeeld vinden van een terugvalpreventieplan.
Tip 9: bedenk wat jouw alternatieven zijn voor antipsychotica
Sommige van de klachten waarvoor psychiatrische medicijnen worden voorgeschreven, kunnen ook verminderd worden met andere behandelingen of dingen die je zelf kunt doen. In dit boekje staan tips wat je kunt doen om in evenwicht te blijven. Beweging en ontspanning kunnen bijvoorbeeld helpen bij stress, angst en somberheidsklachten. Een ander voorbeeld is cognitieve gedragstherapie gericht op slaapproblemen. Het kan fijn zijn om goed na te denken over deze alternatieven voordat je gaat afbouwen. Bespreek dit met je naasten en informeer bij je behandelaar naar de mogelijkheden.
Tip 10: houd bij hoe het gaat
Het is fijn om tijdens het afbouwen bij te houden hoe het met je gaat en wat je merkt van het afbouwen. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van een dagboek. In deze afbouwgids staat een dagboek dat je kunt gebruiken. Wanneer je klachten krijgt bij het afbouwen is het belangrijk om met je naasten en behandelaar te bespreken of deze klachten komen door het afbouwen zelf of doordat de klachten van je psychose terugkomen. Afbouwen kan namelijk spannend zijn en kan stress geven. Ook zijn je hersenen op zoek naar een nieuwe balans. Dit betekent niet direct dat je spanning en stress hebt omdat je weer klachten krijgt van een psychose. Belangrijk is wel om dit goed bij te houden en te bespreken.
Tip 11: neem de tijd en bouw langzaam af
Neem genoeg tijd voor het afbouwen van antipsychotica. Zo kun je langzaam wennen aan hoe het is zonder antipsychotica.